Czym są uzależnienia behawioralne?

Uzależnienia behawioralne są niekontrolowanym wykonywaniem pewnych czynności, są uzależnieniem od różnego rodzaju zachowań, do których zaliczmy między innymi: gry hazardowe, gry komputerowe, seks, zakupy, ćwiczenia, jedzenie, internet, praca i wiele innych. Zachowania te oceniane są jako patologiczne z uwagi na ich intensywność i ponoszone przez osobę uzależnioną konsekwencje. Uzależnienia behawioralne nie są związane z przyjmowaniem substancji psychoaktywnych.

Obszary uzależnień od czynności:

– Patologiczny hazard;

– Uzależnienie od internetu;

– Seksoholizm;

– Zakupoholizm;

– Pracoholizm;

– Fonoholizm ( uzależnienie od telefonu);

– Samouszkodzenia umiarkowane;

– Bigoreksja (uzależnienie od posiadania umięśnionego ciała);

– Tanoreksja (uzależnienie od opalania się);

– Ortoreksja (uzależnienie od zdrowej diety);

– Kompulsywne objadanie się;

– Inne….

Objawy uzależnienia:

1. Silne pragnienie lub poczucie przymusu podejmowania określonych czynności bądź zachowań.
2. Trudności w kontrolowaniu danego zachowania.
3. Zachowanie zaczyna dominować nad pozostałymi, staje się najważniejszą aktywnością.
4. Rośnie tolerancja – zwiększa się zapotrzebowanie na dane zachowanie w celu uzyskania efektów wcześniej uzyskiwanych przy mniejszym jego nasileniu . Wskaźnikiem rosnącego zapotrzebowania może być wydłużenie czasu poszczególnych epizodów zachowania lub wzrost ich intensywności (jakości).
5. Fizjologiczne lub/i psychiczne objawy odstawienia, występujące gdy zachowanie zostało przerwane lub ograniczone ( np. złość, smutek, poirytowanie).
6. Konflikt na trzech płaszczyznach:

– konflikt osoby z otoczeniem (interpersonalny) np. z rodziną, przyjaciółmi;

– konflikt intra-psychiczny (intrapersonalny) np. przeżywanie negatywnych emocji na skutek angażowania się w dane zachowanie;

– konflikt pomiędzy osobą a jej aktywnościami takimi jak: praca, nauka, zainteresowania.

7.  Kontynuacja szkodliwych zachowań pomimo strat i szkód z nimi związanych.

8. Nawroty do zachawania po okresach abstynencji.

Edyta Bokisz

Bibliografia:

1. www.youtube.com/watch?v=UniZFIFpnd8&ab_channel=FundacjaHilgiera;
2. https://www.uzaleznieniabehawioralne.pl/;
3. M. Rowicka, „Uzależnienia behawioralne” KBPN, Warszawa 2015;
4. M .Kik „Uzależnienia behawioralne” , FUNDACJA TENEO.